Anayasa Mahkemesi 7070 sayılı OHAL Kanununun memuriyete girişte güvenlik soruşturması şartı getiren düzenlemeyi iptal etti. Karar 29.11.2019 tarihli RG’de yayımlandı. Güvenlik soruşturması yapılmasının kanun koyucunun takdirinde olduğunu belirten Anayasa Mahkemesi, gerekli güvenceleri ve temel ilkeleri bir kanunla belirlenmeden yapılacak soruşturmalarla kişisel veri niteliğindeki bilgilerin alınması, kullanılması ve işlenmesinin Anayasa m. 13’teki temel hak ve hürriyetlerin sınırlanmasına; m. 20’deki “özel hayatın gizliliğine” ve m. 128’deki “Kamu hizmeti görevlileriyle ilgili genel ilkelere” ilişkin hükümleri ihlal ettiğine hükmetti.
Kamu görevlerinin “güvenilir” kişilere emanet edilmesinin ülkemiz ve milletimiz için hayati önemde olduğunu yakın tarihteki tecrübelerimiz göstermektedir. Kamu görevlilerinin liyakat sahibi olması da kamu görevinin en iyi şekilde yerine getirilmesi için zorunludur. Bununla birlikte nasıl oluşturulduğu, hangi kaynaklardan edinildiği bilinmeyen, doğruluğu ve isabetliliği denetlenemeyen, başka bir deyişle bilimsel liyakati olmayan güvenlik soruşturmalarının kamu görevlerine liyakati olan adayların elenmesine neden olabileceği de açıktır. Öte yandan hukuka uyarlığı hakkındaki kuşkuları giderme yolu bulunmamasının kamu idarecilerine karşı adaletsizlik ve keyfilik gibi önyargılara da neden olabileceği de ortadadır.
Anayasa mahkemesinin iptal kararının kamu görevine alınacak olanlar hakkında yapılacak güvenlik soruşturmalarının kapsamlı bir kanunla düzenlenmesini ve en azından (i) kişisel verilerin nasıl ve hangi kaynaklardan derleneceğinin, nasıl işleneceğinin, ilgililerin bunlardan haberdar olma hakkının; (ii) devlet güvenliği ve benzeri hallerde soruşturmanın gizliliğinin nasıl sağlanacağının ve (iii) her ihtimalde soruşturma süreç ve sonuçlarının yargısal denetimi hususlarının dengeli bir şekilde düzenlenmesine vesile olmasını diliyoruz.
Kamuoyuna saygıyla duyururuz.
